Gedeelde kamers. Huiselijkheid verbeeld

Een huis vol kamers dat je deelt met je gezin, bloedverwanten of een zelf gekozen familie, het kan een plek zijn van rust en veiligheid, van ingehouden spanning of van liefde.

Constant Permeke exploreerde het menselijke en dat wat mensen met elkaar verbindt. Om de psychologie en de dynamiek tussen mensen in beeld te brengen, vervormde hij zijn figuren. Met de stevige materialiteit van dikke lagen verf en uitgewreven houtskool of met subtiele potloodlijnen en verdunde terpentijnverf bespeelde hij de registers tussen koppige vastberadenheid, tederheid en spiritualiteit. De eigenzinnige figuren met hun kwetsbare houdingen lijken te berusten in het leven. Ze zitten gevangen en gewrongen in een beklemmende wereld. Hoewel zinderend van levenslustige en rauwe energie, ademen ze ook weemoed, overgave, begrip en toewijding.

Familiale of intermenselijke relaties zijn onderwerpen die als een rode draad verweven zitten in de kunstpraktijk van Permeke. We voelen samenhorigheid, warmte en een huiselijke intimiteit, het verlangen en de verwachting bij een geboorte, het rauwe gemis en de eenzaamheid. Zijn gezinsleven lag hem na aan het hart. Samen met zijn vrouw Marietje kreeg Permeke zes kinderen, waarvan twee op jonge leeftijd stierven.

Het zoeken naar verbinding is een thema dat ook kunstenaars vandaag niet onberoerd laat. Enkele toonaangevende kunstenaars nodigen uit tot kritische reflectie. Als ‘painter of the people’, zoals ze zich zelf ooit beschreef, is Alice Neel (US, 1900-1984) een scherpe observator van menselijke relaties en maatschappelijke ongelijkheid. Ze schilderde net als Permeke figuren uit haar omgeving: familie, vrienden en mensen uit de marge van de samenleving. Ze toont een niet-geïdealiseerd beeld van ouderschap waarin tederheid ontbreekt. Ook Maria Lassnig (AT,1919-2014) brengt onverbloemde, ruwe scènes uit het dagelijkse leven bij koppels en gezinnen. Haar beleving start vanuit haar eigen lichamelijkheid. De reeks portretten die Birde Vanheerswynghels (BE, 1986) schilderde tonen de kwetsbaarheid van haar eigen ‘chosen family’ en queer gemeenschap. Anne Daems (BE, 1966) observeert haar vader en de wisselende vegetatie in de video installatie My fathers’ garden. De tuin is voor haar een harmonieuze microcosmos, een plek waar ze op het langzame ritme van de seizoenen, in het hier en nu, verbinding vindt met haar familie. Ook Tom Hallet (BE, 1990) tracht de kosmische band tussen ouder en kind te vatten via de cycli in de natuur. De notie ‘zorg’ speelt daarbij een belangrijke rol.

Met de steun van
Structureel partner : Delen Private Bank 
Overheden : Toerisme Vlaanderen  | Vlaanderen Cultuur